Boerderij Lippenhuizen 21 van 'Otte Iebelles' in 1700
|
IV.1 OTTE YBLES, boer te Lippenhuizen geb. 1655 - ov. 1741 Lippenhuizen tr. voor 1-4-1680 Tietske Jans geb. 1655 te Terwispel - ov. na 1734 dv. Jan Hidsers en Wyb (Wyts) Michiels 1. Jan geb. rond 1680 2. Yble geb. rond 1680 3. Sytse geb. rond 1685 4. Joukje geb. rond 1685 5. Lipkjen, geb. rond 1690, overl. 1721 6. Hidser geb. rond 1690 7. Wytske geb. rond 1700 |
Otte Ybles wordt boer op de boerderij van zijn vader, Lippenhuizen 21. Uit de in de kop van deze pagina afgebeelde kaart uit 1700 is te zien dat het maar een klein boerenbedrijf betrof. Zijn bezit wordt behoorlijk uitgebreid wanneer zijn vrouw Lippenhuizen 19 verwerft, op de kaart nog in bezit van Wijtse Sijtses. Dat was het gevolg van een ingewikkelde familiesituatie.
Haar vader Jan Hidsers was tweemaal getrouwd, eerst rond 1620 en op latere leeftijd nog eens in 1655. Daardoor kwam het dat hij uit het eerste huwelijk een kleinzoon had, Wijtse Sijtses, die tien jaar ouder was dan zijn dochter uit het tweede huwelijk, Tietske. Wijtse Sijtses was mederechter of bijztter in Opsterland en wist een behoorlijk kapitaal te vergaren. In 1701 hoorde hij (de adel buiten beschouwing gelaten) met 800 Cg. tot de drie hoogst aangeslagenen in de belasting. Omdat zijn huwelijk kinderloos bleef, was Tietske de enige erfgenaam van zijn kant van de familie. Ze erfde de boerderij op Lippenhuizen 21 en ongetwijfeld een flink kapitaal.
In de tijd van Otte Ybles komt in zijn woonplaats de vervening op gang. Otte kon zich met het geld van zijn vrouw als veenbaas ontwikkelen en ook zijn kinderen worden hiertoe gestimuleerd. Bij zijn leven al wordt zijn hoogveenbezit onder hen verdeeld (zie ook de volgende generatie).
Otte Ybles staat vermeld in het lidmatenboek van de Doopsgezinde Gemeente van Gorredijk van 1707:
OPS 118 702 (1-4-1680): Ruijrdt Martens c/ux BB&C op een "Reydacke" huizinge in Terwispel in de Kerckebuiren, Siger Jans ten oosten, Otte Ybles c/ux land ten westen,
M 13-251 (7-6-1680): Definitieve afrekening met de voogden Ate Ottes en Anne Fookes (zie derde generatie).
OPS 119 267 (mrt 1683): Wobbe Sijtses in Terwispel BB&C op een perceel klijnland exempt de ondergrond, van de Lijts tot aan de Hoogedijk, gekocht van Otte IJbles, nom ux. Voor 899 c.gld; PROT. Ruird Fokes als volle neef van verkoperse Tjitske Jans, verzoekt het niaar, Wijbe Sweitses verzoekt voor zijn kinderen bij Tziets Jans, het niaar. (toch vast een andere Tziets Jans...)
OPS 119 731 (24-2-1687): Sioerd Rienks mr. smid en Wijtske Tiebbes e.l te Lippenhuizen BB&C op een kamp lands te Terwispel tussen de wegen, bij Wijtse Tjebbes als meijer gebruikt, Bonne Willems ten oosten, Minse Broers ten westen; gekocht van Tietske Jans dr e.h. van Otte Ybles, voor 84 c.gld; en een nieuwe wagen geëstimeerd op 20 g.gld; Ruird Fokes protesteert weer.
OPS 121 184 (23-1-1696): Tzietske Jans e.h. van Otte Ybeles te Lippenhuizen ter eenre en Tiebbe Ebles mede aldaar hebben met malkanderen een wandelkoop aangegaan, WAARBIJ Tzieble Eebles zal krijgen 3 mad marschen te Terwispel, in een kamp van 6 mad aan de westkant, ten oosten Tziets Hylkes, ten westen Boocke Takes drie mad, met menning naar de weg, WAARTEGEN Tzietske Jans cum marito zullen hebben de helft van veen met de grond te Lippenhuizen, in de zate Otte Ybles behorende, tegenwoordig als meijer gebruikt bij Teye Wobbes, en daar dat van Tiebbe IJbles beter is, zal Tietske 10 c.gld toegeven.
OPS 024-184 (1-6-1697): Otte IJbeles verschijnt voor het gerecht van Opsterland "ter instantie van Jan Jansen Madhuisen om betaling van seventig cargl vijftien stvrs ter saecke van geleverde en genotene bieren".
Had deze voorvader grote dorst of beheerde hij ook een herberg? Jan Jansen Madhuisen was bierbrouwer te Gorredijk.
OPS 024 188 (7-10-1697) Andermaal verschijnt Otte voor het gerecht, nu om 20.1.8 Cargld boeckschult aan Sioerd Pijters Coop te Gorredijk.
OPS 123 677 (13-5-1706): Otte Ybles verkoopt twee mad maden in de Mouwe onder Terwispel aan Otte Ates en Antje Walles voor 500 Car.gld.
OPS 123 689 (29-4-1706): Tietske Jans, huisvrouw van Otte Ybles verkoopt een zesde van zathe Terwispel 29 aan Tjeerd Jalderts en Sytske Ates voor 290 Car.gld.
OPS 126 208, 231 (7-5-1716): Otte Ybles en Tietske Jans kopen twee kampen land van Anna van Teijens vocr 173.7 goudgld., maar op een van beide aankopen wordt het niaer gelegd.
OPS 127 504 (25-5-1719): Wandelkoop met Alle Sakes en Trijntje Walles te Kortezwaag. Gekocht wordt een perceel hoogveen te Lippenhuizen voor 1500 Car.gld. en verkocht een kamp bouwland voor 200 Car.gld.
OPS 127 547 (28-9-1719): Otte Ybles en Tietske Jans kopen anderhalve schar grasinge in Wispeler Finne van Corneliske Wybes voor 55 Car.gld. en een halve zilveren ducaton.
OPS 128 351 (16-4-1722): Otte Ybles, voor driekwart eigenaar, en zijn kinderen Yble, Sytse, Hidser en Wytske, elk voor een twintigste deel eigenaar, verkopen een perceel hoogveen te Lippenhuizen aan Joukje Ottes en haar man Gosse Hanzes, al eigenaar van een twintigste deel, voor 1100.9. 72 Car.gld.
OPS 128 474 (11-6-1722): Otte Ybles en Tietske Jans kopen een haad grasinge in de Koefenne onder Beetsterzwaag van Jacobus Sinnema c.s. voor 50 Car.gld.
OPS 132 532 (22-9-1734): Otte Ybles en Tietske Jans verkopen een perceel leijen te Terwispel aan Douwe Ates en Waab Walters voor 150 Car.gld.